Πολλές θεωρίες έχουν γραφτεί για τα συναισθήματα και μεγάλη συζήτηση γίνεται γύρω από αυτά, πολλά χρόνια τώρα, στη προσπάθεια να καταλάβουμε και να νοηματοδοτήσουμε τι είναι αυτό που συμβαίνει μέσα μας νοητικά, συναισθηματικά, σωματικά και συμπεριφορικά και να το αξιοποιήσουμε προς όφελος μας.
Κοινός παρανομαστής ωστόσο φαίνεται να είναι το ερέθισμα. Κάθε φορά που υπάρχει ένα ερέθισμα (εσωτερικό ή εξωτερικό) ξεκινούν αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στις σωματικές, νοητικές/γνωστικές και συναισθηματικές λειτουργίες του οργανισμού μας. Αυτό συνεπάγεται πως τα συναισθήματα μας όχι μόνο επηρεάζουν το σώμα, τη σκέψη και τη συμπεριφορά μας αλλά ταυτόχρονα μπορούν και επηρεάζονται από αυτά.
Σύμφωνα με τον Goleman (1998), όλα τα συναισθήματα είναι προτροπές για δράση. H βασική τους λειτουργία είναι η κινητοποίηση του οργανισμού μας, ώστε να δράσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο απέναντι σε μια κατάσταση.
Ακούγεται εύκολο, δεν έχουμε μάθει όμως να το κάνουμε στο μεγάλωμά μας και αργότερα στην ενήλικη ζωή μας. Οι γρήγοροι ρυθμοί της ζωής, οι ατέλειωτες εναλλαγές παραστάσεων και ρόλων και ο διεκπεραιωτικός τρόπος που επιλέγουμε ή πολλές φορές αναγκαζόμαστε να αντιμετωπίσουμε την καθημερινότητά μας δεν μας βοηθάει.
Συχνά είναι δύσκολο να τα νιώσεις, να τα αναγνωρίσεις, να τα αποδεχτείς και να τα εκφράσεις. Και όμως είναι πάντα εκεί, σε κάθε μας στιγμή, ικανά να μας δείξουν το δρόμο, εάν αφιερώσουμε χρόνο να εστιάσουμε, να τα αφουγκραστούμε και να τα αποδεχτούμε, γιατί είναι όλα δικά μας και έχουν έρθει κάτι να μας πουν.
Χρειάζεται να μάθουμε να κάνουμε παύσεις εστιάζοντας στο σώμα μας για να αφουγκραστούμε και να νιώσουμε τα σημάδια. Ένα πετάρισμα στο στήθος, ένα κενό στο θώρακα, ένα βάρος στη καρδιά, ένα πόνος στον αυχένα ή ένα σφίξιμο στο στομάχι, ένα μούδιασμα στα χέρια ή ένα τρέμουλο στα πόδια, ένα γέμισμα στην καρδιά είναι σημαντικά και μας λένε πολλά για τη συναισθηματική μας κατάσταση είτε αυτή είναι χαρά, θλίψη, αγωνία, φόβος, θυμός, ενθουσιασμός, απογοήτευση, ξάφνιασμα, έκπληξη, προσμονή, ευγνωμοσύνη, απελπισία, ανημπόρια….ατελείωτες οι λέξεις και οι εκφράσεις για να περιγράψουν το συναισθηματικό μας κόσμο.
Κάποια από αυτά συχνά τα «βαφτίζουμε» ως δύσκολα και αρνητικά και κάποια άλλα ως εύκολα και θετικά. Ως θετικά συνήθως χαρακτηρίζουμε αυτά που διευκολύνουν και ενισχύουν τη διερεύνηση, τη δημιουργία και τη σύνδεση με τους γύρω μας, όπως η χαρά, η έκπληξη, ο ενθουσιασμός και η ευγνωμοσύνη ενώ ως αρνητικά αυτά που οδηγούν σε πιο αμυντικές και αποσυνδετικές συμπεριφορές όπως ο φόβος, ο θυμός, οι ενοχές, οι τύψεις, η θλίψη και η ντροπή. Όλα όμως βοηθούν τελικά στην προσωπική μας ισορροπία και αρμονία, εάν τους δώσουμε το χώρο και το χρόνο που τους αναλογεί για να τα φέρουμε στο φως και να δούμε πως θα προχωρήσουμε παρακάτω.
Αν δεν επιτρέπουμε στους εαυτούς μας να βιώσουμε πρώτα ένα δύσκολο συναίσθημα και μετά να το εκφράσουμε, χάνουμε την ευκαιρία να μάθουμε να το αναγνωρίζουμε, να το διαχειριζόμαστε και να κάνουμε τελικά ότι χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε με τον καταλληλότερο για εμάς τρόπο την κατάσταση από την οποία προέκυψε. Αποφεύγοντας όμως το συναίσθημα μας αυτό δεν εξαφανίζεται. Φωλιάζει μέσα μας και ως καταπιεσμένη ενέργεια αργότερα θα αναζητήσει άλλους τρόπους για να βγει, οι οποίοι μπορεί τελικά να είναι πιο επιβαρυντικοί για εμάς και τους γύρω μας.
Comments